نام محصول: سیکاس
نام انگلیسی: cycad
نام علمی: cycad
معرفی
سیکاس گیاهیست مقاوم که هم در آپارتمان و هم در فضای خانه قابل نگهداری است و به دلیل رشد کم، گیاهی نسبتا گران و از نظر زیبایی و جلوه گیاهی لوکس و تشریفاتی به حساب می آید و همچنین در باغچه کاری و زیبایی فضای سبز باغ ها مورد استفاده قرار می گیرد.
آبیاری
سیکاس می‌تواند تا حدی خشکی را تحمل کند اما ترجیح می‌دهد خاکی با رطوبت مناسب داشته باشد. بهترین زمان برای آب دادن به این گیاه وقتی است که سطح بالایی خاک خشک شده باشد.
آب دادن زیاد باعث پوسیدگی ریشه و مرگ گیاه می‌شود. در طول زمستان بهتر است آب‌دهی را کمتر کنید زیرا گیاه در حال استراحت است.
تعویض گلدان
سیکاس رشد کندی دارد و نیازی به تعویض گلدان سالیانه ندارد. اما بهتر است هر 2 الی 3 سال یکبار به تعویض گلدان آن اقدام کنید.
خاک
ترکیب خاک سیکاس می تواند مخلوطی از یک قسمت خاک معمولی گیاهان گلدانی یا خاک لوم + یک قسمت شن و یا یک قسمت خاک برگ+یک قسمت شن باشد.
از پرلایت و ورمیکولایت برای سبک کردن خاک این گیاه نیز می‌توان استفاده کرد.
دما
سیکاس نیار به هوای خنک تا معتدل دارد. دمای ایده آل برای سیکاس در روز بین 20 تا 24 درجه سانتیگراد و در شب بین 12 تا 17 درجه سانتیگراد می باشد. در زمستان دمای 12 درجه سانتیگراد را تحمل می کند.
در روزهای سرد سال بهتر است در صورت امکان سیکاس را به داخل یک فضای بسته منتقل کنید و یا روی آن را پلاستیک بکشید تا از نفوذ هوای سرد به داخل جلوگیری شود.
رطوبت
رطوبت محیطی متوسط (حدود 60 درصد) برای سیکاس ایده آل می باشد. در تابستان هر هفته 2 بار و در زمستان هر 10 روز یکبار رطوبت پاشی (غبارپاشی) انجام بدید.
سمی بودن برای کودکان یا حیوانات خانگی
تمام قسمت‌های سیکاس در صورتی که بلعیده شود برای انسان و حیوانات سمی است. دانه‌های این گیاه سمی‌ترین بخش آن است. برخی نشانه‌های مسمومیت با این گیاه چه در انسان و چه در حیوانات شامل آبریزش دهان، استفراغ، درد شکم، کوفتگی، تشنج و یا حتی مرگ است.
نور
سیکاس ترجیح می‌دهد در محیطی نورگیر باشد که نور مستقیم به آن نرسد. این گیاه را نباید در برابر نور مستقیم خورشید، مخصوصا آفتاب بعد از ظهر تابستان قرار داد. این کار باعث پژمردن و سوختن برگها می‌شود.
از سوی دیگر سایه زیاد نیز باعث کم پشت شدن برگها و ناخوشی گیاه خواهد شد.
گیاهی که در گلدان است را می‌توان در فصول گرم به بیرون از خانه منتقل کرد البته به شرطی که در معرض نور مستقیم خورشید نباشد.
حتما بخوانید: برگ نعنایی گیاهی زینتی با گلهای بنفش کمرنگ
هرس
این گیاه به دلیل رشد کند نیاز چندانی به هرس ندارد مگر جدا کردن برگهای آسیب دیده و آفت زده و یا برگهایی که خارج از شکل مورد نظر گیاه رشد کرده اند و یا مرکز گیاه را اشغال کرده اند.
عمل هرس سیکاس را اواخر زمستان انجام دهید.
وضعیت گل دهی
اکثر سیکاس ها بایستی حداقل 15 تا 20 سال داشته باشند تا به بلوغ رسیده و به گل بروند. گل پایه ماده به صورت یک نیم کره پره دار می باشد و گل نر نیز به صورت مخروطی است. معمولاً گل ها در اواخر بهار ظاهر می گردند.
کود دهی
از اوایل بهار تا اواخر تابستان ماهی یکبار با کود رقیق شده مخصوص سیکاس را تغذیه کنید.
اگر گیاه را در باغچه کاشته اید سعی کنید از کودهای حیوانی برای تغذیه استفاده کنید و در این امر زیاده روی نکنید، چون باعث انباشته شدن کود در پیاز و در نهایت سوختن برگها خواهد شد.
تکثیر با بذر
بذرها در دی و بهمن ماه آماده جداسازی از بدنه مادر هستند. دانه ها را بین دو دست فشار دهید و آنهایی که سفت و محکم هستند را برای کاشت انتخاب کنید. با خیساندن بذر در آب به مدت چند روز، پوسته‌ی نارنجی آن جدا می‌شود ولی باید آب آن هر روز عوض شود. برای اینکه دست‌هایتان نارنجی نشود از دستکش استفاده کنید.
پس از شستن بذرها، یکی دو روز به آنها مهلت دهید تا خشک شوند و سپس آماده کاشت می‌شوند. چون بذرهای تازه حساس هستند پس برای کاشت بذرها یک منطقه‌ی محافظت شده سایه دار را انتخاب کنید.
بستر خاک باید حدود ۱۲ الی ۱۵ سانتی‌متر عمق داشته باشد و زهکشی خوبی داشته باشد تا آب را سریع برساند. بذرها را از سمت صافشان به صورتی که سطح بالایی آنها نمایان باشد در خاک فشار دهید( ۲/۳ از بذر در خاک باشد). از مخلوط ۵۰% پرلیت و ۵۰% پیت ماس یا شن برای کاشت بذر استفاده می‌کنیم. دمای مناسب برای جوانه زنی بذر نخل سیکاس، ۲۴ تا ۳۲ درجه سانتیگراد می‌باشد. برای اینکه جوانه زنی سریع تر انجام شود می‌توان یک خراش کوچک در پوسته بذر ایجاد کرد (مواظب باشید بذر آسیب نبیند).
خوب آب دهید، بذر را دوباره در خاک به سمت پایین فشار دهید. برای آب دادن از وسیله‌ای استفاده کنید که آب را به نرمی مثل باران بپاشد نه که با فشار و شدت زیادی باعث خروج آن شود. مدت زمان لازم برای جوانه زنی بین ۳ تا ۹ ماه می باشد. ۳ سال زمان لازم است تا قطر پیاز آن به ۳ سانتی متر برسد
توجه: بذرهای نخل سیکاس را از پهلو می‌کارند. برای تشخیص سطح پهن آنها باید مقداری بذر بردارید و روی یک سطح نرم رها کنید آنها روی سطح پهن خود می‌افتند دقیقا شبیه همان حالتی که از درخت والد خود می‌افتند. پس از کاشت، فقط سطح بالایی بذر باید دیده شود و در طبیعت توسط برگهای ریخته شده و مالچ‌های طبیعی، پوشانده می‌شوند اما بهتر است که مقدار کمی خاک اضافه هم روی آنها بریزید.
تکثیر با پاجوش
برای تکثیر سیکاس از طریق پاجوش باید آنها را با دست و کمی فشار از تنه مادری جدا کرد ولی بیشتر مواقع سخت بوده و لازم است با وسیله ای مثل کارد یا اره آنرا برید و پس از ان باید محل بریدگی روی تنه سیکاس و پاجوش با پودر ضد قارچ پوشاند که مبتلا به عفونت قارچی نشود در صورتیکه پودر ضد قارچ در دسترس نباشد می توان از خاکستر چوب بجای آن استفاده کرد و باید دقت کرد تمام قسمت های بریده شده و زخمی را با خاکستر پوشاند. پاجوش سیکاس را باید در خاک سبک کاشت بطوری که نصف آن در خاک و نصف دیگر آن بالای سطح خاک قرار بگیرد. این پیاز در حدود سه تا شش ماه ریشه دار شده و بهار سال بعد جوانه زده برگ می‌دهد.
بهترین زمان برای جداسازی این جوانه ها از بوته مادر در بهار و یا اواخر زمستان می باشد.
قلمه ساقه ای
با بریدن بدنه اصلی پیاز گیاه سیکاس و تقسیم آن به قطعات مختلف و قرار دادن آن در مخلوط ماسه، خاک برگ نیز می توان به عنوان روشی جهت تکثیر سیکاس دست یافت ولی عموماً از این روش استفاده نمی گردد.